İranda NƏ BAŞ VERİR? - Hədəfdə prezidentdir, yoxsa...
Tarix: 30-07-2021, 08:45 | Çap et
İranda iyulun ortalarından etibarən başlayan aksiyalar davam edir. Cənubi qonşumuzda səngiməyən su qıtlığı problemindən yaranan və getdikcə böyüməkdə olan etirazlarda Qərbin marağı olduğu aydındır. Bu, ötən yazımızda geniş təhlil edilib. Amma bu etirazların mühafizəkarların namizədi İbrahim Rəisinin prezident seçilməsindən dərhal sonraya təsadüf etməsi diqqət çəkir.
Bu aksiyalarla bağlı son məlumatlardan biri budur ki, İran administrasiyası aksiyaları dayandırmaq üçün İraq və Suriyadan 4 min Haşdi Şabi milisini gizlicə aksiyaların başladığı bölgəyə gətirib. İddialara görə, məsələ ilə bağlı Bağdadda İran səfirinin, Haşdi Şabi milis qrupunun liderinin və Hizbullah nümayəndələrinin iştirakı ilə Xuzistandakı vəziyyətə dair gizli toplantı keçirilib. Toplantı 4 saat davam edib. İclasda İran İslam Keşikçiləri Korpusunun komandanı general İsmail Kaanin mesajı səsləndirilib. General küçə toqquşmalarında fəal və uğurlu iştirak edən milislərdən ibarət qüvvələr formalaşdırılmasını tələb edib. Plana görə, milislər ABŞ-ın hava hücumlarından qorunmaq və diqqət çəkməmək üçün silahsız və mülki geyimdə 4 qrup şəklində İrana daxil olub.
İraqın rəsmi mənbələri mediada yayılan iddiaları təsdiq edib. İranın beynəlxalq münasibətlər üzrə mütəxəssisi Rıza Talibi bu silahlıların İraqda olduğu kimi İranda da aksiyaların qarşısını almaq üçün qətliamlar törədə biləcəyindən narahatdır. Bu qüvvələr “qətliam briqası” kimi də çağırılır.
Maraqlıdır ki, indi farsların yaşadığı Xuzistan vilayətindən başlayaraq ölkənin digər vilayətlərinə də yayılan aksiyalarda əsas hədəf həm də ölkənin Ali dini lideri Ayətullah Əli Xameneyidir. Xameneyidən narazıların olduğu yeni fakt deyil, ancaq son illər ilk dəfədir ki, ölkənin Ali dini lideri bu səviyyədə etirazlara tuş gəlir.
Səbəb nədir? Yeni prezidentin hakimiyyətə gəlməsindən dərhal sonra bu etirazların qızışmasının dini liderin İbrahim Rəisiyə seçkidə verdiyi dəstəklə əlaqəsi varmı?
Sabiq dövlət müşaviri Qabil Hüseynli hər şeyin Rəisinin prezident seçilməsindən qaynaqlandığını düşünür: “Açığı deyək ki, bundan əvvəlki xalq ayaqlanmalarında hədəf kimi Xameneyi seçilirdi. O, həm yaşlıdır, həm də ölkənin idarəçiliyində çox odioz fiqurlara yer verirdi. Mühafizəkar adı altında əli qana batmış adamların hakimiyyətin yuxarı pilləsinə gətirilməsinə imkan yaradır. Bu nöqteyi-nəzərdən su problemi bir bəhanə ola bilər. Amma ölkədə əhali həddindən artıq narazıdır. Ölkənin idarəedilməsi, məmur özbaşınalığı əlaqədar olaraq xalqın ciddi etirazları var. Xameneyinin uzun illər verdiyi dəstəyin nəticəsi olaraq Rəisinin prezident seçilməsi xalqın qəzəbini coşduran sonuncu damla oldu. Doğrudur, burada müəyyən siyasi dairələrin də rolunun olduğunu inkar etmək olmaz. Çünki Rəisi elə bir fiqurdur ki, ölkənin əksər, hətta dini dairələri tərəfindən qəbul edilmir. Bu nöqteyi-nəzərdən Rəisinin prezident seçilməsi bardağı daşıran son damla oldu. Amma bununla yanaşı, ölkədə molla rejimindən çox ciddi narazılıq var. Rəisinin timsalında bu rejimin nə demokratiyaya, nə insan haqlarına, nə də insanların elementar hüquqlarına fikir vermədiyi bir daha ortalığa çıxdı. Zənnimcə, xalqın əsas hədəfi Xameneyiyə çevrilmiş görünsə də, ölkədəki bürokratik dini rejimə qarşı çevrilib. Bu rejimi aradan qaldırmaq onların əsas hədəfləridir”.
Politoloq Məhəmməd Əsədullazadə isə bunları dedi: “İranda su çatışmazlıqlarına qarşı Xuzistanda keçirilən aksiyalar artıq ölkə üzrə geniş yayılıb. Artıq bu, siyasi çalarlar almaqla Ali dini rəhbərə qarşı yönəlib. Hesab edirəm ki, bundan istifadə edən qüvvələr var. Bu, əsasən İran daxilində son baş verən siyasi dəyişikliklərdən qaynaqlanır. Çünki bu seçkilərdə Ali dini rəhbər islahatçıları seçkiyə buraxmadı və onların məşhur namizədlərini çıxdaş etdi. Ona görə də bu kimi aksiyaların Ali dini rəhbərə yönəlməsi təsadüfi deyil. Bu seçkilərdə konkret olaraq estafeti mühafizəkarlara verərək, rəqabətli seçkilər keçirmədilər. Bunun nəticələri İran üçün çox ağır olacaq və artıq onun işartıları görünür. Su çatışmazlığından istifadə edən siyasi qüvvələr İran sistemində çalışacaqlar ki, çat yaratsınlar. Onsuz da Ali dini rəhbər bu seçkidə İran hakimiyyət sistemində bu problemin əsasını qoydu. Bu etirazlarda Əli Laricanı və digər islahatçıların əlinin olduğunu istisna etmirəm. Mühafizəkarların seçilən namizədi Rəisi İranın daxili və xarici siyasətini idarə edə bilməyəcək və ciddi problemlər yaradacaq. İran daxilində siyasi qüvvələr arasında artıq yekdil qərarlar haçalanır və ölkədə dini rejimin hakimiyyətdə qalması uzun proses kimi olmayacaq”. //musavat.com//
|
|
|
|
|
|
|
|
Putin SSRİ-ni bərpa edə biləcəkmi?
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| • Ukrayna münaqişəsi üzərində alver: Vaşinqton Kiyevi “satır”? - NƏ BAŞ VERİR?
Bu gün, 19:00 |
|
|
|
| • Bazarlarda mövsümü olmayan meyvələrin FANTASTİK QİYMƏTLƏRİ - AXI NİYƏ?..
Bu gün, 18:58 |
|
|
|
| • Azərbaycan Qarabağ və Şərqi Zəngəzur iqtisadiyyatının ən qısa zamanda inteqrasiyasında maraqlıdır - deputat
Bu gün, 18:58 |
|
|
|
| • Quru sərhədlər belə açılacaq – O qatarın dalınca…
Bu gün, 18:12 |
|
|
|
| • İrəvan Bakıya imtina edilməyəcək təklif verib - Manukyan
Bu gün, 18:08 |
|
|
|
| • Azərbaycan-Türkiyə quru sərhədindən yalnız Naxçıvan qeydiyyatında olanlar giriş-çıxış edə bilər - Səfirlikdən AÇIQLAMA
Bu gün, 18:05 |
|
|
|
| • USAID: yumşaq güc aləti, yoxsa qlobal manipulyasiya şəbəkəsi? - ARAŞDIRMA
Bu gün, 18:04 |
|
|
|
| • Azərbaycan dövlətinin xarici borcu kimlərədir? - SİYAHI
Bu gün, 18:01 |
|
|
|
| • 59 vətəndaşımız Türkiyədən Azərbaycana buraxılmır - Aralarında şəhid anaları da var
Bu gün, 17:56 |
|
|
|
| • Trampın Putinə sürpriz hədiyyəsi – Ukraynanın taleyi necə dəyişəcək?
Bu gün, 17:50 |
|
|
|
| • "İrəvanla Moskvanın əməkdaşlığı inkişaf edir" - FAKT BUDUR!
Bu gün, 17:47 |
|
|
|
| • Ədəbiyyatşünas Pərvanə İsayeva vəfat edib
Bu gün, 17:45 |
|
|
|
| • Dələduzlar Əlikram Bayramovu necə aldatdı? - AÇIQLAMA
Bu gün, 17:37 |
|
|
|
| • Əliyevin mesajı: Trampın haqq-hesabı… - İNCƏLƏMƏ
Bu gün, 17:33 |
|
|
|
| • Köçəri kimdir, oturaq kimdir? - İdris Heydərli yazır...
Bu gün, 17:31 |
|
|
|
| • Gəncədə müəllimin şagirdi döyməsi ilə bağlı iddia araşdırılır - Regional İdarə
Bu gün, 17:28 |
|
|
|
| • Şahnaz Bəylərqızı ilə bağlı QƏRAR VERİLDİ
Bu gün, 17:25 |
|
|
|
| • Zaqatala İcra Hakimiyyəti bu kəndin örüş yerlərini zibilliyə ÇEVİRİB - NARAZILIQ VAR...
Bu gün, 16:29 |
|
|
|
| • “Trampın məqsədi Ukraynanın sərvətlərini ələ keçirməkdir” - Sərdar Cəlaloğlu
Bu gün, 16:26 |
|
|
|
| • Bakıda tanınmış model Çelsi Balakişiyeva həbs edilib - BUNA GÖRƏ...
Bu gün, 16:19 |
|
|
|
| • Azərbaycan Milli QHT Forumu USAID-lə bağlı Donald Trampa müraciət ünvanlayıb - DETALLAR
Bu gün, 16:12 |
|
|
|
| • ONUN DA VAXTI YETİŞİB... - Həm ilk nazirdir... həm də sonuncu nazir olacaq...
Bu gün, 16:10 |
|
|
|
| • Özümüzü aldatmayaq, Rusiya Cənubi Qafqazda uduzub - Satanovski
Bu gün, 16:02 |
|
|
|
| • Tanınmış modelyerin atasını qətlə yetirməkdə təqsirləndirilən şəxslərə cəza istənilib
Bu gün, 16:00 |
|
|
|
| • “İçərişəhər” Dövlət Tarix-Memarlıq Qoruğu İdarəsinə sədr təyin edilib - SƏRƏNCAM
Bu gün, 15:58 |
|
|
|
| • ATƏŞ HARDA KƏSİLƏCƏK... HARDA AÇILACAQ... - Bilmək olmaz...
Bu gün, 15:56 |
|
|
|
| • Bu missiyanı aparmaq bizim üçün çox çətin idi – Mehman Əliyev
Bu gün, 15:53 |
|
|
|
| • Polis 2024-cü ildə 108 nəfərə mühafizə orderi verib
Bu gün, 15:51 |
|
|
|
| • İkili diplom proqramı üzrə Rəhbər Komitənin növbəti görüşü keçirilib
Bu gün, 15:49 |
|
|
|
| • Səfərbərlik və Hərbi Xidmətə Çağırış üzrə Dövlət Xidmətinin hərbi qulluqçuları təltif ediliblər - SİYAHI
Bu gün, 15:48 |
|
|
|
| • Ukrayna münaqişəsi üzərində alver: Vaşinqton Kiyevi “satır”? - NƏ BAŞ VERİR?
Bu gün, 15:47 |
|
|
|
| • Zelenski Trampla söhbətinin təfərrüatlarını açıqladı - KİV
Bu gün, 15:45 |
|
|
|
| • "Sputnik Azərbaycan"ın fəaliyyətinə son? - Jurnalist qalmaqalları və təxribat iddiaları
Bu gün, 15:43 |
|
|
|
| • Rusiya FTX zabitinin məhkəməsi təxirə salındı – Bakıya 7 milyon manat alma üçün gəlibmiş
Bu gün, 15:40 |
|
|
|
| • Nikol Paşinyan Bakının beynəlxalq hüquqa uyğun tələbləri ilə bağlı yanlış təsəvvür yaratmağa çalışır – ŞƏRH
Bu gün, 15:38 |
|
|
|
| • Maqsud İbrahimbəyovun 90 illiyi qeyd ediləcək - SƏRƏNCAM
Bu gün, 15:37 |
|
|
|
| • Ermənistan törətdiyi dağıntıların məsuliyyətini dərk etməli və təzminat ödəməlidir - Deputat DANIŞIR
Bu gün, 15:09 |
|
|
|
| • TRAMP VƏ BİZ... - Nəyin nəyə nə dəxli var...
Bu gün, 15:06 |
|
|
|
| • Xaricdən ən çox borc alan Maliyyə Nazirliyidir – Borclu qurumların siyahısı
Bu gün, 15:04 |
|
|
|
| • “Sputnik-Azərbaycan” və “BBC News Azərbaycanca” bağlanır? - KİV
Bu gün, 15:01 |
|
|
|
| • "Səni axtarıram"da qadın elə rəqs etdi ki, ekspert zalı tərk etdi - VİDEO
Bu gün, 14:59 |
|
|
|
| • "Turan" İnformasiya Agentliyi fəaliyyətini dayandırır - AÇIQLAMA
Bu gün, 14:53 |
|
|
|
| • Ölkəmiz Somalidə faydalı layihələr icra edəcək - ŞƏRH
Bu gün, 14:51 |
|
|
|
| • Azərbaycan və Somali beynəlxalq qurumlarda bir-birinə dəstək nümayiş etdirirlər - İsrafil Kərimovun yazısı
Bu gün, 14:50 |
|
|
|
| • Rusiya Azərbaycan ilə Ermənistan arasında necə vasitəçilik edə bilər? - HƏQİQƏTƏN DƏ...
Bu gün, 14:00 |
|
|
|
| • Qarabağın erməni əhalisi qayıda bilər - AMMA...
Bu gün, 13:58 |
|
|
|
| • 1,60 manata satılan benzin əslində “Aİ-92”dir? – Azərbaycanda “Aİ-95” istehsal olunmayıb
Bu gün, 13:12 |
|
|
|
| • "SOCAR-ın bu əmrini müsbət hesab etmək olar, amma..." - NHMT sədri
Bu gün, 13:10 |
|
|
|
| • Əməkdar artist aparıcını məhkəməyə verdi
Bu gün, 13:06 |
|
|
|
| • Bakıda qadını maşın vurdu, digəri üstündən keçdi - DƏHŞƏTLİ GÖRÜNTÜLƏR
Bu gün, 13:04 |
|
|
|
|
