“Dağılmış imperiyanı yenidən diriltmək istəyirlər” - GƏLİŞMƏ
Tarix: 5-11-2021, 18:15 | Çap et
Məlum olduğu kimi, Rusiya Federasiyasının Prezidenti Vladimir Putin və Belorus Respublikasının Prezidenti Aleksandr Lukaşenko, “2021-2023-cü illərdə Belorusiya və Rusiya İttifaq Dövlətinin yaradılması haqqında Müqaviləsinin icrasının əsas istiqamətlərinə dair” sənədləri qarşılıqlı imzalayıblar. Bu, iki slavyan dövləti arasında müdafiə, xarici siyasət, energetika siyasəti, iqtisadiyyat da daxil olmaqla 28 sahə üzrə daha da sıx inteqrasiyanı nəzərdə tutur. Əgər bu sənədlər icra olunarsa, iki dövlətin vahid mərkəzdə birləşməsi prosesinin getdiyi təəssüratı yaranır. Bəzi analitiklər, bunu yeni SSRİ-nin yaradılmasına doğru bir addım kimi qiymətləndirir.
Siyasi ekspert, tarix elmləri doktoru, professor Sabir Məmmədli Bizimyol.info saytına müsahibəsində bu hadisəni şərh edib:
- Sizcə, bu sənədlər, bu qərarlar hansı zərurətdən doğur? Bunun postsovet presedenti baxımından təhlükəsi nədir?
- Postsovet dövründə keçmiş dövlət məmurlarından doğan təhlükə, əsasən də elə bu kimi addımlarla bağlıdır. Lukaşenko da, real olaraq öz havadarlarının əlində bir oyuncağa çevrilir.
- Yeni İttifaq dövləti təhlükəsini nəzərdə tutursunuz? Dövlətlərin müstəqilliyindən vaz keçməyə “dəvət” olunmasını...
- Həqiqətən, bir çox parametrlərinə görə bu tipli inteqrasiya müstəqilliyə, suverenliyə birbaşa təhlükədir.
- Amma bu proses çoxdan başlamışdı.
- Bəli, Belorusla Rusiyanın yaxınlaşması, xeyli müddət bundan əvvəl başlanıb. Buna baxmayaraq proses faktiki olaraq sürünürdü.
- Səbəb nə idi?
- Çox banal. Lukaşenko, ikili oyun oynamağa və Rusiyadan daha çox divident qoparmağa çalışırdı. Amma imperiya ilə bu cür oyunlar, elə də rahat keçmir. Lukaşenko, son seçkilərdə böyük problemlər yaşadı və faktiki olaraq onu hakimiyyətdə məhz Moskva saxladı.
- Yəni onun hakimiyyətini Moskva, belə demək olarsa, silkələdi və laxlatdı, elədirmi?
- Bəli. Doğrudur. Elə həmin günlər bəlli idi ki, Kreml Lukaşenkonun qarşısına ciddi öhdəliklər qoyacaq. Çünki Rusiya, Belorusa böyük miqdarda kredit ayırırdı və bütün vasitələrlə ona dəstək verirdi. Açığı, Lukaşenkonu hakimiyyətdə elə Kreml, Putin saxladı. Lukaşenko artıq Putinin qarşısında hətta bir gənc tələbə kimi otururdu. Nəticə də göz qabağındadır. Demək olar ki, artıq İttifaqın birinci mərhələsi yekunlaşır.
- Demək istəyirsiniz ki, SSRİ-nin “Putin variantı” formalaşır?
- Bəli, vaxtilə SSRİ-də buna oxşar sənədləşmə ilə formalaşırdı, yaradılırdı.
- Onda bunun bu və ya başqa şəkildə bizə də təsiri mümkündür, elə deyilmi?
- Bizə gəldikdə, vəziyyət fərqlidir. Bu cür "inteqrasiya" real deyil. Hərçənd ki, Rusiya hər addımında buna çalışır. Yuxarı Qarabağ ərazisinə Rusiya sülhməramlılarının yerləşdirilməsi də, strateji baxımdan Kremlin bu istəyindən doğur. Amma Rusiya ilə birləşmək - müəyyən qruplar istəsələr belə, yenə də mümkün deyil. Bir çox daxili və xarici amillər buna imkan verməz. Biz öz xalqımızı və millətimizi, belə sakit və hər şeyə razılaşacaq toplum kimi qiymətləndirməyək. Kim istəsə də, Azərbaycan xalqı buna imkan verməz.
- Sabir bəy, məlumdur ki, bu İttifaq oyunu Qərblə açıq və kəskin qarşıdurmaya - Qərb təhlükəsinə də bir reflektik reaksiyadır. Amma belə də güman etmək olar ki, Putinin siyasətdə qalması üçün yeni bir platformaya - dövlətlərüstü mexanizmə də ehtiyac yaranıb. İttifaq dövləti yaratmaq cəhdi, ya da bunun bəyanı Ukrayna krisizi ilə də bağlıdır yəqin ki. Siz necə baxırsınız?
- Məsələ ondadır ki, bir çox sahələr üzrə sənədlər imzalanıb. İnteqrasiya həddən artıq çox sahələri əhatə edir. Kremli maraqlandıran əsas məsələ, İmperiyadır. Qərbin təzyiqi, bufer zona... bunlar Kremlin əsl hədəfi qarşısında kiçik məsələlərdir.
|
|
|
|
|
|
|
|
Putin SSRİ-ni bərpa edə biləcəkmi?
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| • BU NƏDİ BELƏ: “AzİnTelecom” 1 ildə keçirdiyi tenderin 60 faizini iki şirkətə verib - DETALLAR
Bu gün, 13:04 |
|
|
|
| • ABŞ CAR-ı “çox pis əməllərdə” günahlandırıb
Bu gün, 13:00 |
|
|
|
| • Şəmkirin Dəllər qəsəbəsində DƏLİSOV TENDERBAZLIQ... - İLGİNC FAKTLAR...
Bu gün, 12:55 |
|
|
|
| • Rusiya məsuliyyətdən yayınır, Azərbaycan israr edir - BELƏ DAVAM EDƏRSƏ...
Bu gün, 12:53 |
|
|
|
| • Azərbaycan Ukraynanın yanındadır... - ÖZ GÜCÜ VƏ ÖZ SƏMİMİYYƏTİYLƏ...
Bu gün, 12:43 |
|
|
|
| • Samir Bayramlı xəstəxanalıq oldu - FOTO
Bu gün, 12:40 |
|
|
|
| • Putin "Roskosmos"a yeni baş direktor təyin edib
Bu gün, 12:38 |
|
|
|
| • Sabah qar yağacaq, yolların buz bağlama ehtimalı var - belə deyirlər...
Bu gün, 12:37 |
|
|
|
| • Rəsmi Bakı “Rossotrudniçestvo”nun Azərbaycanda fəaliyyətinə xitam verilməsi barədə Rusiyaya bildiriş göndərib - DETALLAR
Bu gün, 12:34 |
|
|
|
| • Azərbaycanlı məşhur "Cafe City"dən sifariş verdiyi salatdan ZƏHƏRLƏNDİ - "Mədəm ağrıyır... ürəyim bulanır..."
Bu gün, 12:33 |
|
|
|
| • USAID-in pul ayırdığı QHT-ləri erməni oliqarxlar maliyyələşdirəcək - “Hraparak”
Bu gün, 12:23 |
|
|
|
| • Ruslar BURCUDA BİLƏCƏKMİ? - AÇIQLAMA
Bu gün, 12:22 |
|
|
|
| • “Ağdamın pionerlər evində iki yaxşı sənətkar yetişib, biri mənəm, biri də...”
Bu gün, 12:18 |
|
|
|
| • “Babam 85 yaşında evlənib, evi də qadının adına keçirib” - Aparıcı Zaur
Bu gün, 12:15 |
|
|
|
| • Astara İcra Hakimiyyətinin tenderi ləğv edildi – SƏBƏB
Bu gün, 12:13 |
|
|
|
| • Xətaidə sakinlərlə görüş oldu: bu məsələlər nəzarətə götürüldü - FOTOLAR
Bu gün, 12:11 |
|
|
|
| • Sərkisyan 15 il əvvəl Türkiyədə hansı sənədi imzalayıb? – Gizli danışıqlar…
Bu gün, 12:06 |
|
|
|
| • ABŞ-dan hesabat: Avropadan Azərbaycana narkotik Gürcüstan üzərindən daşınır - Sənədə əsasən...
Bu gün, 12:02 |
|
|
|
| • Bakıda qadını şantaj edən şəxs tutulub - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 12:00 |
|
|
|
| • “Bank Avrasiya” sığorta agenti lisenziyası aldı
Bu gün, 11:57 |
|
|
|
| • “Xalqın musiqisini niyə məhv edirsən?!” - VİDEO
Bu gün, 11:54 |
|
|
|
| • Bakının mərkəzində ŞOK İNTİHAR: - qazanxananın borusuna çıxıb özünü atdı
Bu gün, 11:50 |
|
|
|
| • Tramp hakimiyyəti böyük mətbu orqanlara maliyyə dəstəyini dayandırır
Bu gün, 11:48 |
|
|
|
| • Rusiyada qanunu pozan miqrantların reyestri yaradılıb
Bu gün, 11:44 |
|
|
|
| • Ermənistan ictimaiyyəti hələ də sülhə hazır deyil - BU FAKTDIR...
Bu gün, 11:29 |
|
|
|
| • "Mən bunu müştəriyə təhqir sayıram..." - ETİRAZ
Bu gün, 11:27 |
|
|
|
| • Trampın “alqı-satqı” siyasəti beynəlxalq aləmin əsas probleminə çevrilib - İNCƏLƏMƏ
Bu gün, 11:21 |
|
|
|
| • Mədəniyyət Nazirliyi Polad Bülbüloğlunun yubiley gecəsinə 196 min manat xərcləyib
Bu gün, 11:16 |
|
|
|
| • Azərbaycanda 2 bankın vəzifəli şəxsləri inzibati məsuliyyətə cəlb ediliblər
Bu gün, 11:14 |
|
|
|
| • “Baku Medical Plaza”nın məşhur cərrahının da lisensiyasını ləğv etdilər
Bu gün, 11:03 |
|
|
|
| • Kolleclərdə “Müəllimlik” ixtisası LƏĞV EDİLİR
Bu gün, 11:02 |
|
|
|
| • Razim Məmmədov XİN-in verdiyi xidməti pasportu itirdi
Bu gün, 10:57 |
|
|
|
| • Əməliyyatda canlı açan plastik cərrahın da lisenziyası ləğv edildi - Cavid Qurbanovun yaxın qohmudur
Bu gün, 10:50 |
|
|
|
| • Ucarda məktəbli sinif yoldaşını bıçaqlayıb - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 10:46 |
|
|
|
| • Cənubi Qafqazda dini dözümlülüyün yaxşı ənənəsi formalaşıb - Paşinyan
Bu gün, 10:39 |
|
|
|
| • Naxçıvan səhiyyəsi yenə də `GÜL VURUR`... - BU NƏDİ BELƏ?..
Bu gün, 10:35 |
|
|
|
| • Azərbaycan Mərkəzi Bankına daha üç yeni baş direktor TƏYİN OLUNDU
Bu gün, 10:29 |
|
|
|
| • "10 minlik ətir bəyənsəm, ərim ALAR" - VİDEO
Bu gün, 10:16 |
|
|
|
| • Tanışının pul söhbətinə görə dava edən şəxslə bağlı QƏRAR
Bu gün, 10:13 |
|
|
|
| • Azərbaycanlı gənc yüksək vəzifəyə TƏYİN OLUNDU
Bu gün, 10:04 |
|
|
|
| • Ticarət mərkəzində silahlı insident törədən azərbaycanlıdan YENİ XƏBƏR - VİDEO
Bu gün, 10:02 |
|
|
|
| • Yardımlının “mer”i dövlət büdcəsini yardım fondu bilir - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 09:59 |
|
|
|
| • Vüqar Qurbanovun qardaşına yüksək vəzifə verildi - FOTO
Bu gün, 09:49 |
|
|
|
| • 21-ci əsrdə uçmaqda olan məktəblərdə şagirdlər TƏHSİL ALIR: “BURA AFRİKADIR?” - VİDEO
Bu gün, 09:44 |
|
|
|
| • Səhiyyə Nazirliyinin lisenziyasını ləğv etdiyi və adlarını gizli saxladığı 35-ə yaxın plastik cərrah KİMLƏRDİR? - AKTUAL
Bu gün, 09:40 |
|
|
|
| • Siyəzən və Göyçay məktəblərində müəllimlərin MAAŞI GECİKİR - NARAZILIQ VAR...
Bu gün, 09:38 |
|
|
|
| • Azərbaycan Mərkəzi Bankına yeni baş direktor təyin edilib - ƏMR
Bu gün, 09:31 |
|
|
|
| • USAİD separatizmi və Ermənistanın daxilindəki revanşist qüvvələri təşviq edirdi - FAKT BUDUR!
Bu gün, 09:28 |
|
|
|
| • Xaos və siyasi provokasiya mənbəyi olan USAID tarixə qovuşur - İsrafil Kərimovun yazısı
Bu gün, 09:24 |
|
|
|
| • Müharibə bitir: Fevralın 14-də... - “Bloomberg”
Bu gün, 09:15 |
|
|
|
|
