Üçüncü Dünya müharibəsinin ayaq səsləri: ABŞ və Çin qarşı-qarşıya - TƏHLİL
Tarix: 13-10-2021, 08:49 | Çap et
ABŞ ilə Çin arasındakı Tayvan gərginliyi günbəgün artır. Çin lideri Si Çinpinin “Tayvan mütləq Çinlə birləşəcək” açıqlamasından sonra Pekinin rəsmi media qurumu “Qlobal Tayms”da (Global Times) ABŞ-ın təhdid olunduğu məqalə yayımlanıb. Məqalədə Tayvan Çinin ərazisi kimi göstərilib və Çin ordusunun bölgədə əməliyyat aparmaq hüququnun olduğu iddia edilib.
Tayvanın yanında olduğu bildirilən ABŞ da hədəfə alınıb: “Tayvan boğazında müharibə başlayacağı təqdirdə ilk olaraq ABŞ hərbçiləri vurulacaq”.
Məqalədə ABŞ xüsusi təyinatlılarının Tayvana göndərilməsinin Çin ərazisinin işğalı anlamına gələcəyi bildirilib: “Vaşinqton ABŞ hərbçilərinin həyatını riskə atır”.
Politoloq Şahin Cəfərli AYNA-ya açıqlamasında deyib ki, ABŞ ilə Çin arasında müharibə riski mövcuddur: “Xüsusən Tayvan məsələsinə görə bu ehtimal daha da artıb. Çin lideri Si Çinpin son açıqlaması zamanı Tayvanın onların vətəni olduğunu bəyan etdi. Ardınca dedi ki, Çin Tayvanı öz ərazisinə qatmaqda qərarlıdır. Lakin ABŞ, Yaponiya və Avstraliya Tayvanı müdafiə edir. Əgər Çin bu məsələdə təkid edərsə və ya hərbi yola əl atarsa, o zaman adıçəkilən dövlətlər açıq şəkildə Pekinə qarşı dayanacaq. Amerika bunu etməsə, o zaman dünyanın supergücü statusunu itirə bilər”.
Bu müharibənin Üçüncü Dünya müharibəsinə gətirib çıxaracağı ehtimallarından danışan həmsöhbətimiz bildirib ki, bu, mümkündür: “Sözsüz ki, dünyanın iki güclü dövləti – ABŞ və Çin arasında müharibə başlayarsa, bu, özlüyündə Üçüncü Dünya müharibəsi elementlərini də daşıyacaq. Müharibənin başlaması, davam etməsi, anlaşmanın olub-olmaması məsələyə təsirsiz ötüşməyəcək. Bu, həm də dünya liderliyi uğrunda tərəflərin mübarizəsi olacaq. Tayvan məsələsi bu məsələdə bəhanə rolunda çıxış edə bilər. Belə bir hal olarsa, o zaman bütün dünyanın diqqəti bu münqaişəyə yönələcək”.
Cəfərli düşünür ki, Rusiya və İranın ehtimal olunan bu müharibədə iştirakı gözlənilmir: “Təbii ki, Rusiya siyasi baxımdan Çinə dəstək verəcək. Əsas məqsəd Çini dəstəkləmək yox, ABŞ və Qərbə qarşı cəbhədə yer almaqdır. Lakin düşünmürəm ki, Moskva məsələyə birbaşa müdaxilə etsin. Sadəcə siyasi dəstəkdən söhbət gedə bilər - necə ki, indiyə qədər bunu edirdilər. İran isə ciddi beynəlxalq oyunçu deyil. Yəqin ki, Tehran da siyasi dəstək verməklə kifayətlənəcək. Onlar sadəcə məsələnin necə yekunlaşmasını gözləyəcəklər. Bütün hallarda bu müharibə dünyanın gələcək taleyinə çox ciddi təsir edəcək”.
Politoloq Qabil Hüseynli də AYNA-ya şərhində son vaxtlar ABŞ-Çin gərginliyinin pik həddə çatdırığını söyləyib: “Çin müstəqil bir dövlətə qarşı siyasət yürüdür. Tayvan uzun müddətdir müstəqil ölkədir. Kifayət qədər imkanlı bir dövlətdir. Vətəndaşları yüksək rifah şəraitində yaşayırlar. ABŞ-la çox yüksək münasibətləri var. Çin isə vaxtaşırı olaraq bu ölkəni təhdid edir. Açıq şəkildə bildirir ki, Tayvan Çinin ərazisidir. Bunu onunla izah edir ki, Tayvanda yaşayan əhalinin əksəriyyəti çinlilərdir. Pekin vaxtaşırı olaraq Tayvanın hava sərhədlərini pozur, onların ərazisinə müxtəlif silahlar, vərəqələr atır. Son dövrlər bu münasibətlər daha kritik mərhələyə daxil olub. Hesab edirəm ki, “bu xəmir hələ çox su aparacaq”. Qarşıda müharibə riski istisna edilmir”.
“ABŞ birmənalı olaraq tayvanlıları müdafiə edəcək” deyən siyasi icmalçının dediyinə görə, bunu amerikalı rəsmilər də dilə gətirirlər: “Hətta deyirlər ki, nəyin bahasına olursa-olsun Çinin Tayvanı işğal etməsinə imkan verməyəcklər. Hətta lazım gələrsə, ən ağır silahlardan belə, istifadə edəcəklər. Bu, çox təhlükəli tendensiyadır. Düzdür, Çin hazırda ABŞ-la müharibədə qalib gələcək gücdə deyil. Baxmayaraq ki, iqtisadi baxımdan sürətlə güclənir. Belə bir müharibə olarsa, bu, faktiki olaraq Üçüncü Dünya müharibəsinin başlanması olacaq”.
Hüseynli hesab edir ki, Rusiya bu məsələdə tərəf olmayacaq: “Çünki Çinin Rusiyaya qarşı da ərazi iddiaları var. Bir anlıq təsəvvür edin ki, Çin ABŞ-la müharibədə qalib gəlib və dünyanın supergücüdür. Bu halda təbii ki, Rusiyaya qarşı da ərazi iddiaları qaldıracaq. İndiki məqamda ABŞ-a qarşı onlar birlik nümayiş etdirsələr də, hər zaman məsafəli davranırlar. Siyasi dəstək ola bilər, hərbi dəstək isə mümkün deyil”.
|
|
|
|
|
|
|
|
Putin SSRİ-ni bərpa edə biləcəkmi?
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| • “Slavyanka” brendinin sahibi “Gədəbəy Mineral Suları”-nın 7.6 milyon vergi borcu üzə çıxdı - “Marsol” MMC ilə tərəfdaş imiş
Bu gün, 00:47 |
|
|
|
| • "Mətbuata baxırsan, bilən də, bilməyən də danışır, Rusiyanı hədələyirlər" - Sabir Rüstəmxanlı BELƏ DEYİR...
Bu gün, 00:43 |
|
|
|
| • Tramp-Putin razılaşması Bakıdan necə görünür - Asif Nərimanlının yorumu
Bu gün, 00:28 |
|
|
|
| • Qorxaq deputatlar: Rusiya ilə gərginliyi müzakirə etməkdən açıq şəkildə yayınırlar - BU NƏDİ BELƏ?
Bu gün, 00:22 |
|
|
|
| • Dəməşqdən Moskvaya tərs şillə: Suriya Kremldən Əsədi istəyir - NƏ BAŞ VERİR?
Bu gün, 00:19 |
|
|
|
| • Paşinyanın yeni mesajı: Sülh, yoxsa növbəti yalan? - GƏLİŞMƏ
Bu gün, 00:15 |
|
|
|
| • Su Ehtiyatları Agentliyi qaynayır: şübhəli tenderlər və ya fərqli maaş tətbiqi... - İLGİNC FAKTLAR
Bu gün, 00:12 |
|
|
|
| • Zelenski Trampla danışıqlarını açıqladı: - SENSASİON DETALLAR
Bu gün, 00:01 |
|
|
|
| • “Kiyevdə dəhşət, Moskvada sevinc” - ABŞ-ın Ukrayna siyasətində dramatik dönüş
Dünən, 23:57 |
|
|
|
| • Aİ “missiyası” növbəti dəfə Azərbaycan sərhədində müşahidə aparıb - ZİBİLƏ DÜŞMÜŞÜK...
Dünən, 22:27 |
|
|
|
| • Bakıda siyahı yayıldı, Moskva təşvişə düşdü - "Rus agentləri" siyahısı böyükdür…
Dünən, 22:09 |
|
|
|
| • MTN-də keçirilən əməliyyatdan biri də Bakı Apellyasiya Məhkəməsində keçirilsin - zərərçəkəndən çağırış
Dünən, 22:04 |
|
|
|
| • Ötən il işğaldan azad olunan rayonlarda nə qədər ev və məktəb istifadəyə verilib?
Dünən, 21:18 |
|
|
|
| • “İrəvanın Avropa İttifaqına daxil olmaq istəyi bundan xəbər verir” - NƏ ETMƏLİ?
Dünən, 21:12 |
|
|
|
| • "Görünür, indiyə kimi Rusiyaya edilən güzəştlər onu daha da şirnikləşdirib" - İLGİNC AÇIQLAMALAR
Dünən, 21:09 |
|
|
|
| • "Niyam məni işdən çıxardıb, yalan danışmasın"
Dünən, 19:15 |
|
|
|
| • Qalmaqal böyüyür: - “Qəssabların baha satdığı quzu deyil, o ət...”
Dünən, 19:10 |
|
|
|
| • Prezidentin yüksək vəzifə verdiyi Elnur Bağırov kimdir? - DOSYE
Dünən, 19:09 |
|
|
|
| • "Naxçıvanın muxtar respublika statusu ləğv edilə bilər" - İDDİA
Dünən, 19:09 |
|
|
|
| • Moskvadakı qrupların gərginliyi artırmaq marağı və... - Cavabsız suallar
Dünən, 19:02 |
|
|
|
| • "Paşinyan Qərbi Azərbaycan İcmasının tələblərini təhrif etməkdənsə, onları dinləməlidir" - HƏQİQƏTƏN DƏ...
Dünən, 18:58 |
|
|
|
| • Ermənistan hərbçiləri ABŞ hərbi bazasında göründü - erməni mediası
Dünən, 18:12 |
|
|
|
| • Putin Suriyanın müvəqqəti prezidenti ilə ilk dəfə telefonla danışıb
Dünən, 18:09 |
|
|
|
| • Əfv Məsələləri Komissiyasının iclası keçirilib - AÇIQLAMA
Dünən, 18:06 |
|
|
|
| • “SAY” Estetik Mərkəzində QANUN SAYA SALAN YOXDUR... - BU NƏDİ BELƏ?..
Dünən, 18:02 |
|
|
|
| • Etibar Əliyev dövlətə borcunu niyə ödəmir? - 34 milyonluq qalmaqal
Dünən, 17:57 |
|
|
|
| • Trampdan dünyanı şoka salan QƏRAR – Biznesin inkişafına, yoxsa rüşvətə YAŞIL İŞIQ?
Dünən, 17:54 |
|
|
|
| • “İranın “Səhər” kanalının əməkdaşı da bu axmaq fikri səsləndirdi, gülüb dedim ki...” - Zərdüşt Əlizadə
Dünən, 17:51 |
|
|
|
| • Ramizlərin, Eldarların, Əbülfəzlərin qabırğasına döşəyənlər və yaxud “it əl çəkir, motal əl çəkmədi”
Dünən, 17:46 |
|
|
|
| • Paşinyanın məkrli planı: - “Azərbaycan Ermənistanın istənilən...”
Dünən, 17:37 |
|
|
|
| • Prezidentin iki supergüclə bağlı mesajı – Tarixi hadisə yaşana bilər
Dünən, 17:36 |
|
|
|
| • Cavadxan Babayev “SR Group Co” MMC-nin rəhbərliyindən ayrılıb - BUNDAN SONRA...
Dünən, 17:31 |
|
|
|
| • Paşinyan ABŞ rəhbərliyi tərəfindən ayrılan maliyyədən məhrum olacaq - ONA GÖRƏ DƏ...
Dünən, 17:30 |
|
|
|
| • SDU-ya rəhbərlik ona tapşırıldı - DOSYE
Dünən, 17:27 |
|
|
|
| • Yasamalda narkotiklərin qanunsuz dövriyyəsinə qarşı polis əməliyyatı: - 25 kq heroin və marixuana dövriyyədən çıxarılıb
Dünən, 17:25 |
|
|
|
| • Azərbaycan dizeli hansı ölkələrdən alır və hansı ölkələrə satır? - SİYAHI
Dünən, 17:21 |
|
|
|
| • "Yazıçılar Birliyinə ev üçün ərizə yazdım, baxmadılar" - VİDEO
Dünən, 17:20 |
|
|
|
| • MSK bələdiyyə seçkiləri ilə bağlı daxil olan bütün müraciətlərə baxıb
Dünən, 17:14 |
|
|
|
| • Mühüm dövlət işlərini kənara atıb oyunbazlıq edənlər kimlərdir? - Belə feyk sənədlər kimə sərf edir?
Dünən, 17:11 |
|
|
|
| • Həmidə Rüstəmova işdən çıxdı - "...qərar vermək məcburiyyətində qaldım"
Dünən, 17:09 |
|
|
|
| • "Havadarlarını bir-bir itirməyə başlayan Ermənistan, vasitəçi olmadan sülh müqaviləsini imzalamalıdır"
Dünən, 17:08 |
|
|
|
| • MSK bələdiyyə seçkiləri ilə bağlı üç dairədən daxil olan müraciətləri əsassız hesab edib
Dünən, 17:07 |
|
|
|
| • Ermənistan hərbçiləri ABŞ-də hərbi təlimlərdə iştirak edir - DETALLAR
Dünən, 16:50 |
|
|
|
| • Bakıda polis şöbəsinə gedən şəxs axtarışda imiş, həbs edildi - TƏFƏRRÜAT
Dünən, 16:48 |
|
|
|
| • Putin genişmiqyaslı müharibəyə başlayır
Dünən, 16:27 |
|
|
|
| • "Ramiz Mehdiyev kimilər ömürləri boyu üzü Moskvaya doğru yatıblar" - Sabir Rüstəmxanlı
Dünən, 16:23 |
|
|
|
| • Naxçıvanda səhiyyədə HƏR ADDIMDA RÜŞVƏT... - BU NƏDİ BELƏ?..
Dünən, 16:20 |
|
|
|
| • Dövlətə xəyanətdə təqsirləndirilən şəxsin məhkəməsi başlayır
Dünən, 16:18 |
|
|
|
| • Müğənni Sahib İbrahimov aldadılıb - "Çox pis durumda olduğunu deyərək..."
Dünən, 16:15 |
|
|
|
| • Mənzil bazarında süni ajiotaj - Aldadıcı qiymət ARTIMI
Dünən, 16:08 |
|
|
|
|
