ABŞ prezidenti Donald Trampın Ukraynaya 350 milyard dollar yardım edildiyi barədə bəyanatı faktiki məlumatlarla uyğun gəlmir.

Moderator.az xəbər verir ki, bu barədə Pentaqon tərəfindən ABŞ Konqresinə təqdim edilən hesabatda deyilir. Məlumatı "nv.ua" nəşri yayıb.

Hesabatda deyilir ki, həqiqi rəqəmlər ABŞ Müdafiə Nazirliyi və ölkənin Ukraynaya ayırdığı vəsaitləri izləyən hökumətlərarası nəzarət qrupu tərəfindən qeydə alınıb.

Hesabatda vurğulanır ki, Rusiyanın Ukraynaya genişmiqyaslı hücumunun başlanmasından bəri ABŞ Kiyevə təxminən 183 milyard dollar yardım edib. Bu məbləğin 65,9 milyard dolları Ukraynaya hərbi dəstək üçün xərclənib, daha 3,9 milyard dollar isə hələlik istifadə olunmayıb.

Ümumilikdə Ukraynaya ayrılan 183 milyard dolların təxminən 58 milyardı ABŞ-da xərclənib- bu vəsait ya Kiyevə göndərilmiş köhnə silahların yenisi ilə əvəzlənməsi, ya da Amerika müdafiə sənayesinə birbaşa investisiya kimi istifadə olunub.

"Amerikanın Səsi"nin jurnalistləri Trampın açıqlamalarındakı uyğunsuzluğu izah etməsi üçün Ağ Evə müraciət edib. Ağ Ev isə cavabında yalnız prezidentin əvvəlki şərhlərindən iqtibas gətirib.

Tramp "Truth Social" sosial şəbəkəsində yazıb: "Orta səviyyəli uğur qazanmış komik Vladimir Zelenski ABŞ-ı 350 milyard dollar xərcləməyə inandırıb, bu, qazanılması mümkün olmayan bir müharibədir, heç vaxt başlamamalı idi, amma ABŞ və Tramp olmasa, Zelenski onu heç vaxt həll edə bilməyəcək".

Ukrayna prezidenti Vladimir Zelenski isə Ukrayna mediasına açıqlamasında müharibənin 2022-ci ilin fevralından bəri ümumi xərclərinin təxminən 320 milyard dollar təşkil etdiyini bildirib. "Bunun 120 milyard dollarını biz- Ukrayna xalqı və vergi ödəyiciləri təmin etmişik, qalan 200 milyard dollar isə ABŞ və Avropa İttifaqından gəlib. Bu, silahın qiymətidir. Müharibənin silah paketi 320 milyard dollardır".

Tramp dəfələrlə 350 milyard dollarlıq rəqəmi səsləndirsə də, eyni zamanda iddia edib ki, "ABŞ Avropadan 200 milyard dollardan çox pul xərcləyib və Avropanın vəsaitləri təminat altındadır, ABŞ isə heç nə əldə etmir".

ABŞ və Avropanın Ukraynaya ayırdığı vəsaitlər

Almaniyanın qeyri-kommersiya təşkilatı olan Kil Dünya İqtisadiyyatı İnstitutu Ukraynaya ayrılan hərbi, maliyyə və humanitar yardımı izləyərək qeyd edir ki, Avropa ölkələri- Avropa İttifaqı, Böyük Britaniya, İslandiya, Norveç və İsveçrə ümumilikdə Ukraynaya təxminən 140 milyard dollar ayırıb, ABŞ isə təxminən 120 milyard dollar yardım edib.

İnstitutun son hesabatında qeyd olunur ki, ABŞ Ukraynaya Avropadan cəmi 2 milyard dollar çox hərbi yardım ayırıb. Lakin "2022-ci ildən bəri Avropa donorları Ukraynaya ümumi yardımın, xüsusən də maliyyə və humanitar dəstək baxımından əsas mənbəyi olub.

Bəzi ölkələr üçün Ukraynaya yardım ÜDM-in çox kiçik bir hissəsini təşkil edir. ABŞ, Almaniya və Böyük Britaniya ÜDM-lərinin 0,2 faizindən azını, Fransa, İtaliya və İspaniya isə illik ÜDM-lərinin cəmi faizini Kiyevin dəstəyinə yönəldib. "Deutsche Welle" qəzetinin fakt yoxlamasına əsasən, "Trampın səsləndirdiyi məbləğin mənbələri yoxdur və onun göstərdiyi rəqəmlər rəsmi məlumatlardan ciddi şəkildə fərqlənir".

İqtisadçıların hesablamalarına görə, ABŞ-ın Ukraynaya müharibə çərçivəsində ayırdığı ümumi vəsait 2024-cü ilin 31 dekabr tarixinə 128 milyard dollar olub. Bu, ABŞ-ın rəsmi rəqəmlərindən daha azdır. "Deutsche Welle"nin Trampın 350 milyard dollarlıq bəyanatındakı fərqlə bağlı sualına UST layihəsinin rəhbəri Taro Nişikava belə cavab verib:

"Görünən odur ki, bu rəqəm başqa hesablamalara və yardım anlayışına əsaslanır. O, bizim məlumat bazamızda izləmədiyimiz kateqoriyaları, məsələn, ukraynalı əsgərlərin hazırlanması, qeyri-hökumət təşkilatlarının hökumət tərəfindən maliyyələşdirilən yardımları və ya şirkətlərin Ukraynaya ianə verməsi üçün yaradılmış stimulları da əhatə edə bilər".

Bundan əlavə, ABŞ Müdafiə Nazirliyinin və Avropadakı ABŞ Komandanlığının Ukrayna ilə bilavasitə bağlı olmayan çoxmilyardlıq hərbi və kəşfiyyat xərcləri də mövcuddur.

Ancaq hətta Ukrayna müharibəsi ilə bağlı bütün mümkün xərclər nəzərə alınsa belə, ABŞ-ın ümumi yardım öhdəlikləri 2024-cü il aprelin 24-nə qədər 213 milyard dollara çatır. Bu, rəsmi rəqəmdən yüksəkdir, amma Trampın 350 milyard dollarlıq bəyanatına yenə də uyğun gəlmir. Trampın açıqlamalarındakı faktiki uyğunsuzluqları "Newsweek" və CNN telekanalları da araşdıraraq təsdiqləyib.